The Great Wildebeest Migration at Mara River II

18 september 2020 | Kieke van Maarschalkerwaart

Dit is deel 2 van het uitgebreide verslag van de safari van Kieke en Eef in coronatijd.
Zie ook deel 1.

Tanzania, Serengeti 18 september 2020

We moeten bizar vroeg op en het is buiten nog aardedonker als we op pad gaan. We zien hier en daar ogen oplichten op de savanne in het schijnsel van de koplampen. Uiteindelijk stoppen we in de buurt van de Mara rivier waar ze al druk bezig zijn met het uitrollen van de ballon. Langzaam verschijnt er een gouden gloed boven de horizon die langzaam het hele landschap van magisch licht voorziet. Met een mega gasbrander wordt er warme lucht in de ballon geblazen en et voilà … dan moeten we even een sprintje trekken omdat de ballon al bijna zonder ons wil vertrekken. Snel klimmen we het mandje in, ook hier klikken we ons vast met veiligheidsgordels en krullen we ons op onder in het mandje. Dan worden wij en onze droom los gelaten op de savanne … we schuren nog even over het gras en door wat struiken …en dan … zijn we airborn en scheren we rakelings over een boomtop.

We gaan steeds hoger en de wind drijft ons over het uitgestrekte savanne landschap. De zon staat net boven de horizon waardoor er een eindeloze schaduw van ons ontstaat en het net lijkt alsof we in een reuze ballon zitten.

Dan komt de Mara rivier recht voor ons in zicht en laat onze ballon piloot de ballon tot een paar meter boven de kolkende rivier zakken. Nijlpaarden duiken de rivier in als onderzeeërs die te water gaan, een nijlkrokodil hapt in de lucht en we kijken in de kruin van een palmboom. Bijzonder bizar zo dichtbij … dan verstoort de brander de stilte. Vogels vliegen op… geen idee wat over hen heen komt zeilen en gieren op ooghoogte, die je verbaasd aankijken. Het uitgestrekte landschap onder ons is verbluffend en we zien heel veel slierten gnoes op weg naar de regens. James onze chauffeur is ook mee en ontpopt zich als Eef en Kieke reportage fotograaf. Hij maakt heel veel waardevolle foto’s van ons met een prachtig uitzicht op de achtergrond. We vinden een eenzame buffel tussen de bosjes en een hyena, die nog wat restjes aan het opruimen is.

Na een uur zweven en de wind als wegwijzer wordt er een plekje gezocht om te landen. Onze piloot heeft zo zijn eigen techniek qua landen, we landen eerst in een boomtop om alvast wat snelheid te verliezen. We moeten ons weer verstoppen onder in het mandje en je schrap zetten, toch een beetje spannend met allerlei uitzaaiingen in je rug en niet in te schatten hoe hard of zacht zo’n landing zal verlopen. We zitten nu ook niet te wachten op een dwarslaesie. Dan raken we de grond …. stuiteren als een losgeslagen skippybal door het gras met het mandje … ah ha …de veiligheidsgordels zijn er niet voor niks. De ballon zakt ook naar beneden en zo liggen we ondersteboven geparkeerd in het struikgewas …dan mogen we van de piloot uit het mandje kruipen met een big smile.

Tijd voor champagne en het verhaal waarom het gedronken wordt bij een landing van een luchtballon. Iets wat van ons nou niet hoeft en al helemaal niet op de vroege ochtend, al is de uitleg van deze traditie toch wel grappig. In 1783 wordt er was opgehangen bij het vuur en de broers Montgolfier zien dat de was die zich vult met warme lucht, opbolt en wat opstijgt. De broers gaan hiermee experimenteren en na een paar thuistest sturen ze een schaap, eend en haan de lucht in, onder het toeziend oog van Lodewijk de heelveelste in Frankrijk. De eerste gelukte ballonvlucht is een feit op 19 september 1783. Het schaap stond rustig stond te grazen na de landing, de vogels waren vooral in shock nadat ze in 8 minuten op een hoogte van 500 meter 3,5 kilometer hebben gevlogen. Het schaap “Montauciel” (klim naar de hemel) eindigde zijn leven in de koninklijke dierentuin en werd een attractie.
Daarna wilde ze een test draaien met ter dood veroordeelde gevangenen, die gratie zouden krijgen als ze het er levend vanaf zouden brengen. Uiteindelijk ging dat toch niet door, want het zou wel heel gek zijn als misdadigers als helden de geschiedenis in zouden gaan. Gelukkig was er een dappere wetenschapper en een markies met ballen, die op 21 november 1783 de eerst bemande ballonvaart aandurfden zonder dat de ballon nog aan een touw vastzat. Ze bereiken een hoogte van ca. 900 meter en landen na 25 minuten varen ca. 8 km verder even buiten Parijs. Zij werden beide met een glas champagne na afloop in de adelstand verheven, vandaar dus de traditionele champagne doop op de vroege ochtend na een geslaagde ballonvaart.

Tot zover de geschiedenis …. Tijd voor het ontbijt op de rand van de Mara rivier terwijl de ballonjongens de ballon netjes opvouwen en op de trailer hijsen. Ook is hier even een pop-up toilet getoverd op de savanne: A loo with a view. We worden weer netjes afgezet bij onze jeep bij Kokatende airstrip en het is tijd voor een gamedrive en op zoek te gaan naar de duizenden gnoes, die we vanuit de ballon hebben gespot.

Nou, met James als geoefende spoorzoeker hebben we ze zo opgespoord. Gnoes, gnoes, …. overal gnoes. Alles lijkt erop dat er wat staat te gebeuren. We checken de verschillende plekken waar de gnoes gewoonlijk de rivier over steken. James, heeft er ervaring mee, dus we vertrouwen hem volledig en hij kiest een schaduw plekje bij crossing 4. Het is een drukte van jewelste, van alle kanten komen groepen gnoes aan gedribbeld, stof dwarrelt …. maar crossing 3 of 2 zou ook kunnen ze zijn wat wispelturig … het lijkt wel of ze de snollebollekes hebben opstaan …. Van links naar rechts … ze blijven wat onhandig heen en weer drentelen en de spanning loopt op … wij houden ons schuil onder een grote acacia boom. Daarbij houden we vooral de overkant van de rivier in de gaten …. of daar de eerste gnoes nat omhoog komen … Dan komt de hele kudde in beweging … van de rivier af in galop naar ons … nou dat is ook best imposant hoor … als je duizenden gnoes naar je toe ziet komen …

Helaas komen er net op dat moment een aantal natte olifanten uit de bosjes bij crossing 4, die de rivier dus zijn overgestoken vanaf de ander kant en de gnoes verschrikkelijk hebben laten schrikken… vet balen … want gnoes zijn ook wel een beetje zenuwlijers! Dat zouden wij ook zijn … als je de ‘big mac’ bent van de savanne. De meeste katachtige zijn daarnaast slim en lui genoeg … om de wildebeesten bij een crossing in een hinderlaag te lokken. Vooral als ze denken veilig de overkant te hebben gehaald en helemaal uitgeput bent slaan ze onverwachts toe.

De grote kudde gnoes slaan net voor het bomenrij af waar wij staan en gaan een kijkje nemen bij crossing 2. Wij verlaten ook onze observatiepost onder de acacia boom … en moeten nu op zoek naar een nieuw plekje waar we goed crossing 2 in de gaten kunnen houden. Inmiddels bestaat de groep uit duizenden en duizenden beesten en sluiten er nog steeds meer dieren vanuit de achterhoede aan. ………………… En dan uit het niks ………….. slaan ze wederom allemaal tegelijk op hol. Na een inspectie van crossing 2, werd die toch afgekeurd en besloten dat crossing 4 ‘m gaat worden vandaag. De grond begint weer te rommelen en de enorme stofwolk van duizenden hoeven op het zand verraden dat ze los zijn … James roept houd je vast en wij rijden achterlangs de bomen naar crossing 4 om niet de sliert gnoes te doorbreken.

Geduld is een schone, euh …stoffige en warme zaak op de savanne, maar dan heb je ook wat … heel veel zand tussen je kiezen maar ook een fantastische crossing voor je neus van duizenden gnoes die zich in de rivier storten en op zoek zijn naar vers groen gras en die de regens achterna willen.

De grote wildebeest migratie is een jaarlijks natuurfenomeen. De 300.000 zebra’s en antilope sluiten graag aan bij de 1,2 miljoen gnoes. Zo ontstaan er lange karavanen, die kloksgewijs met de regen meetrekken door Serengeti NP en Maasai Mara NR, zodat je altijd verzekerd bent van lekker fris groen gras. Wel met een paar hindernissen onderweg, die het extra spectaculair maken .. de rivieren …
De korte samenvatting van het migratie patroon:
• december – april zuidelijk Serengeti en Ngorongoro Conservation Area. Hier worden honderdduizenden kalfjes geboren
• in mei is het vooral druk in centraal Serengeti,
• in juni zijn ze in west Serengeti en heb je kans op crossings door de Grumeti rivier,
• juli – oktober noord Serengeti en de Maasai Mara en de crossing van de Mara Rivier,
• november gaan ze weer zuidwaarts via oostelijk deel ven centraal Serengeti
Geen gnoe garanties trouwens want ze kunnen makkelijk 150 km per dag afleggen en/of dagen voor de rivier staan te treuzelen.

Daar staan we dan op de rivier oever … wow … de wildebeesten duikelen en struikelen de rivier in, het plonst en spettert … boven op elkaar … het maakt niet uit als er eentje gaat … gaan ze bijna allemaal …

Krokodillen liggen er wel … maar die liggen vooral uit te buiken van eerdere crossings … op een zandbank stroom afwaarts … er drijven er altijd een paar gnoes af zonder zwemdiploma, met gebroken pootjes, vermoeidheidsverschijnselen, te klein, verdwaald en afgedreven … De krokodillen krijgen soort van vleesplankje als nagerecht uitgeserveerd op rivierwijze.

De hele middag zijn we bij de rivier met 3 andere safari jeeps, want het lijkt wel nationale crossing dag … of ze ruiken de regens in Kenia, want blijkbaar kunnen ze dat als de wind goed staat vanaf zo’n 50 km verderop. James parkeert de jeep steeds op een ander plekje zodat we de crossing vanuit verschillende perspectief kunnen vastleggen.

Op de terugweg van het natuurspektakel komen we nog een olifanten familie tegen om even te down scalen … na deze waanzinnige dag. Vanavond dus geen schaapjes tellen maar geheel op zijn safaries, … gnoetjes door de rivier.

Tanzania, Serengeti 19 september 2019

We hebben de smaak te pakken en James ook. We willen een poging gaan wagen aan de andere kant van de rivier zodat de gnoes naar je toe komen in plaats van heel veel billen in beeld. We moeten dus de Mara Rivier oversteken.

Met de jeep door de rivier …. Onze voorgangers brachten het er niet helemaal goed vanaf zo blijkt. Er staan zes zeiknatte rangers op de oever als wij de brug willen oprijden. Het water druipt uit de loop van hun geweren en de jeep ligt op zijn kant in de rivier. Gelukkig lagen de koelbloedige nijlkrokodillen nog te chillen in de ochtend zon en mist niemand een arm, been of collega. James gaat even polshoogte nemen bij de brug, waar het water overheen stroomt in plaats van onderdoor. James heeft al de nodige km in de gaspedaal zitten en deinst niet terug van wat water, ook al blijkt dit al de 2de jeep, die van de brug is gespoeld in 4 dagen.

Wij zijn ook wel in voor een avontuur en willen graag een poging crossing vanaf de andere kant doen. Toch gaat ons hart harder kloppen als we de overtocht wagen en langs de jeep rijden, die in de rivier ligt. James is totaal gefocust op de overkant, want als je naar het stromend water kijkt ga je eraf. Hop, wij halen de overkant met een beetje zweet onder onze oksels … wel ff de camera in de drybag gestopt … voor de zekerheid.

Daar nog even de grens van Kenia gepatrouilleerd en het vlakke achterland door om vervolgens een poging Mara Rivier te wagen vanaf de andere kant … zodat je ze lekker in hun oogjes kan kijken als de wildebeesten een bommetje van de rivierrand gaan doen.

We lunchen met uitzicht op de rivier bij crossing 4. Er staat een klein groepje gnoes … maar we verwachten er niet zoveel van. We zien aan de overkant van de rivier inmiddels donkere regenwolken ontstaan… We moeten zorgen dat we voor de heftige regen start terug zijn aan de overkant. Want zo wordt onze crossing over de brug steeds gevaarlijker…

Alleen wanneer ga je het opgeven … of toch nog even geduld … vooruit nog 10 minuten en dan gaan we terug. Niet, ….. na 9 minuten neemt er een gnoe een onverwachte duik, waardoor de andere 200-300 dieren ook volgen … We kunnen onze ogen niet geloven, maar dan gebeurt het toch nog … fantastisch … ze komen recht op ons af. Er ontstaat wel een mega chaos aan onze kant … het is vrij stijl om de oever op de komen en glad. Alle gnoes willen zo snel mogelijk het water uit en proberen voor te dringen, wat spectaculaire plaatjes oplevert. De hele crossing duurde om precies te zijn 2 minuten en 47 seconden en dan is er geen gnoe meer te bekennen aan de overkant. Zo bizar! De ander jeep kwam precies 1 minuut te laat … het blijft wildlife hè ….

Daarna snel terug, voordat de donkere regenwolken echt losbarsten … een goed teken voor de gnoes en nog meer crossings … maar een beetje onhandig voor ons …. Een uurtje vette regen daar kan de rivier hier een metertje laten stijgen … en dan logeren we vannacht aan deze kant van de rivier in de jeep. Aangezien de brug dan niet meer begaanbaar of überhaupt te zien … dus tijd om vliegensvlug de brug terug te vinden … en voor we gezellig onze jeep naast die van de rangers parkeren in het water.

[Ook gepubliceerd met nog meer prachtige foto’s van Kieke op Travelsoap 8 december 2020.]